Onze wegen vormen een essentieel onderdeel van de openbare ruimte. Ze verbinden wijken, bieden toegang tot voorzieningen en dragen bij aan leefbaarheid en veiligheid. Het beheer en onderhoud van de wegen wordt gevoerd op basis van het beleids- en beheerplan 2025-2029. In beheer is ongeveer 1,8 miljoen m2 verharding binnen onze gemeente. Onder het wegbeheer vallen de gemeentelijke wegverhardingen (asfalt, bestrating en halfverhardingen), de wegbermen en de wegmarkering. Het gewenste kwaliteitsniveau is niveau Basis (heel en veilig, comfortabel begaanbaar). Iedere twee jaar wordt een weginspectie uitgevoerd en wordt een jaar- en meerjarenplan opgesteld voor het benodigde onderhoud en de vervangingsopgaven. Dit meerjarenplan geeft voor de eerste twee planjaren de concrete opgave en voor de planjaren 3 tot 5 inzage in de opgave die er waarschijnlijk aankomt. Het meerjarenplan wordt integraal afgestemd met de verschillende disciplines bij Stadsbeheer en Stadsontwikkeling, waaronder de disciplines Mobiliteit en Riolering. Waar nodig worden multidisciplinaire opgaven gedefinieerd en gerealiseerd. Ook wordt door werk-met-werk te maken gestreefd naar het realiseren van kansen op het vlak van verkeersveilig en het klimaatadaptief inrichten van de openbare ruimte. Het huidige onderhoudsniveau varieert per straat/weg zeer sterk. Van een zeer lage kwaliteit tot goed op orde. Hierin wordt over de periode 2025-2029 een inhaalslag gerealiseerd. In 2026 staat de herinrichting van de Mollenburgseweg gepland, wordt er gestart aan het verbeteren van de fietsvoorziening langs de Nieuwe Hoven, de Banneweg start en er is zijn veel vervangingsopgaven in de wijken.
Niet-vastgoed
In de openbare ruimte verstaan we onder kapitaalgoederen: wegen, wandel- en fietspaden, civiele kunstwerken, groen, bomen, speelvoorzieningen, riolering, oppervlaktewater, straatmeubilair en verlichting. De kwaliteit van de kapitaalgoederen is van directe invloed op hoe trots de inwoners zijn op hun gemeente. Maar ook op de veiligheid van de gebruikers en voor de leefbaarheid, toegankelijkheid, beleving, aanzien en uitstraling van onze gemeente.
Wegen
Groen
We voelen ons prettiger in een groenere omgeving. Groen is ook een belangrijk middel voor klimaatadaptatie en biodiversiteit. Door ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving, zoals nieuwbouwprojecten, herinrichtingen en ambities op het gebied van biodiversiteit, neemt het areaal groen toe. Voor de areaaluitbreiding zijn in de perspectiefnota 2026 middelen opgenomen. Voor het groenbeheer hanteren we verschillende kwaliteitsniveaus. Dit is in lijn met het vastgestelde beleidskader. Hierin is gekozen voor gebiedsdifferentiatie.
Riolering
Het riool zorgt dat regenwater en afvalwater goed wordt afgevoerd. In 2026 wordt er gewerkt met een nieuw programma riolering en stedelijk water. In dit programma staat ook geld voor aanpassingen aan het klimaat. Bijvoorbeeld stenen weghalen en groen terugplaatsen. Maar ook waterdoorlatende materialen toepassen. In 2025 zijn we gestart met vervanging van het riool in de Gildewijk en dat wordt doorgezet in 2026. Ook in de Tiende Penninglaan wordt het riool vervangen en we starten in de Prinsessenbuurt met vervangen en afkoppelen. We stemmen veel af met andere organisaties zoals het Waterschap, energiebedrijven (stedin/HVC), glasvezel en met onze collega's van groen, water en wegen.
Water
De gemeente heeft zorg voor oppervlakte-, grond-, hemel – en afvalwater. In 2026 wordt er gewerkt met een nieuw programma riolering en stedelijk water. Dit programma ligt in lijn met de omgevingswet en omgevingsvisie van gemeente Gorinchem.
Klimaatverandering is één van de meest ingrijpende veranderingen waarop ingespeeld gaat worden. Dat doen we partners in de stad zoals het Waterschap, Rijkswaterstaat en Oasen. De plannen worden door ons uitgevoerd. Zowel het huidige programma riolering als ook het nieuwe programma riolering en stedelijk water geeft aan hoe maatregelen kunnen worden gefinancierd en wat de gevolgen zijn voor de ontwikkeling van het tarief rioolheffing.
Veerboten
De Veerdienst beschikt momenteel over tien veerboten (drie autoveerboten, twee elektrische voet-fiets boten en vijf fietsvoetveren, waarvan enkele ook inzetbaar zijn als watertaxi en blusboot). De onderhoudskosten zitten conform de businesscase in de reguliere begroting.
Havens
Onder de havens vallen:
- De Lingehaven met het havenkantoor, het voorzieningengebouw, de dienstwoning en alle in de haven aanwezige bruggen, sluizen, steigers en remmingswerken;
- De dienstensteiger, een passantensteiger en de steigers van de veerdienst die buiten de waterpoort zijn gelegen en alle overige steigers in de Lingehaven;
- De Handelskade en de loswal.
De Lingehaven omvat de Lingesluis, Visbrug, de Peterbrug, de Korenbrug, de kademuren Het Eind, de kademuren Kriekenmarkt, kademuren Appeldijk, kademuren Havendijk, kademuren Kortendijk, frontmuren Voorhaven, kademuren Buiten de Waterpoort, kademuren Duivelsgracht, de Waterpoort, historische haven, Ondervloed, twee historische sluizen en voorhaven Lingezijde en Merwedezijde.
Het onderhoud aan de havens gebeurt aan de hand van meerjarenonderhoudsplannen. Het onderhoud van de steigers in Sleeuwijk, Woudrichem, Werkendam en Hardinxveld-Giessendam komt voor rekening van de betreffende gemeente met uitzondering van de aluminium laadkleppen die door de gemeente Gorinchem worden onderhouden.
Civiele kunstwerken, bruggen en beschoeiingen
Civiele kunstwerken - waaronder bruggen steigers, grondkeringen en kademuren- zijn cruciaal voor de veiligheid, toegankelijkheid en leefbaarheid van Gorinchem. Ook oeverbescherming rekenen we tot dit areaal (ruim 64 km binnen Gorinchem) En binnen dit areaal worden ook de kunstwerken (Gorinchem heeft 138 beelden-kunstwerken) in de stad gerekend. We onderhouden de (civiele) kunstwerken en bruggen volgens het beheerplan (2026). Ook het erfgoedbeleid wordt meegenomen in de werkzaamheden.
In de periode van 2026 tot en met 2031 voeren we diverse onderhouds- en renovatiewerkzaamheden uit aan de infrastructuur en waterwerken binnen de gemeente. Het betreft de volgende projecten: Het volledig schilderen van de stalen deuren van de Lingesluis, schilderwerkzaamheden aan de Lange Brug, groot onderhoud aan de Korensluis, vervanging van beschoeiingen op meerdere locaties en vervanging van houten bruggen verspreid door de gemeente. Met deze werkzaamheden zorgen we ervoor dat onze bruggen en sluizen in goede staat blijven en voldoen aan de eisen op het gebied van veiligheid en duurzaamheid.
Openbare verlichting
Goede openbare verlichting geeft sfeer, een gevoel van sociale veiligheid en vergroot de verkeersveiligheid. Het is daarom van belang dat we de openbare verlichting goed op orde hebben. Gorinchem telt 8.076 lichtmasten. We hebben de uitvoering van het beheer en onderhoud ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling Bureau OVL. Het onderhoudscontract is via Bureau OVL bij een aannemer weggelegd. Met de vervanging naar LED werken we aan het verminderen van energieverbruik. Eind 2024 zijn we begonnen met het 'verledden' van de openbare verlichting in de stad. In 2025 is reeds een kwart van de stad verled en in 2026 gaan we hiermee door.
